Verschillende groepen (aankomend) beroepskrachten
Het gaat hierbij onder meer om jongeren die de actuele kwalificaties voor een beroep eigen willen maken. Daarnaast is het van toenemend belang dat volwassenen zich verder kunnen ontwikkelen. Hierbij kan het zowel gaan om verdieping in het vak als om verbreding om wendbaar te kunnen blijven op de arbeidsmarkt. Ook kan opleiding en ervaring bijdragen aan het verwerven van aanvullende kwalificaties voor doorstroom naar een andere functie.
Om te zorgen dat opleidingen optimaal aansluiten op de behoefte van de arbeidsmarkt kunnen verschillende acties worden ingezet:
Verhelderen van de behoefte
Het verhelderen van de behoefte door het actueel en toekomst gericht beschrijven van de benodigde competenties (kennis en kunde) op de verschillende functie- en beroepsniveaus. Het is belangrijk dat dit proces met betrokken belanghebbenden samen wordt uitgevoerd en voort wordt gebouwd op bestaande kennisbronnen, zodat het resultaat een weerspiegeling is van actuele inzichten (“State of Art”) en herkenbaar is.
Afstemming tussen het werkveld en opleiders
Afstemming tussen betrokkenen uit het werkveld en opleiders. Om de opleidingsbehoefte goed te kunnen vertalen naar opleiders zal er overleg tussen vertegenwoordigers van het werkveld en opleiders moeten worden gevoerd. Het is belangrijk dat het werkveld hierbij in haar kracht komt
te staan, zodat er sprake is van een gelijkwaardige verhouding tussen partijen. Een goede procesondersteuning is hierbij essentieel.
Aansluiten bij persoonlijke capaciteiten en interesses
Voor werkzoekenden is het van belang dat goed aangesloten wordt bij beschikbare capaciteiten en interesses. In het zoekproces kunnen verschillende fases worden onderscheiden: oriëntatie, schakeling en kwalificatie. In essentie is de opleidingsvraag het verschil tussen de beschikbare capaciteiten en datgene dat nodig is om tot een goede match te komen.
Theorie in de opleiding en vorming in de beroepspraktijk
Bij het opleiden voor een beroep hebben werkgevers de rol van mede-opleider. Veel zal immers in de beroepspraktijk moeten worden geleerd. Dit om er naar toe te werken dat de aankomende beroepskracht of de beroepskracht in opleiding de benodigde taken en rollen uiteindelijk zelfstandig kan uitvoeren. Het is dan ook van belang dat over de ondersteuning vanuit de opleiding en de begeleiding op de werkplek goede en werkbare afspraken worden gemaakt.
Toetsen kennis en vaardigheden
Kwalificeren vind plaats door te toetsen of betrokkenen welke kennis en vaardigheden beheerst. Hiervoor bestaan verschillende instrumenten en worden nieuwe instrumenten ontwikkeld. Een belangrijke trend hierbij is het definiëren van leerresultaten en het leerwegonafhankelijk toetsen hiervan. Een voorbeeld van dit laatste is het rijexamen.