Samenlevingsopbouw
Individuele en collectieve behoeften verhelderen en vertalen naar voorzieningen, programma's en activiteiten
Bij samenlevingsopbouw gaat het er niet alleen om dat maatschappelijke behoeftes worden geïdentificeerd, maar ook dat deze worden vertaald naar passende activiteiten, programma’s en voorzieningen. Door het opsporen en mobiliseren van kwaliteiten en hulpbronnen in de gemeenschap kunnen burgers veel zaken met hun inzet en instemming realiseren.
Belang opbouwwerk
Opbouwwerk draagt niet alleen bij aan gemeenschapszin en sociale samenhang, maar is ook van belang om maatschappelijke vraagstukken samen met burgers op te kunnen pakken. Zo gaat het bij de klimaat- en energietransitie zowel om de gezamenlijke infrastructuur als om maatregelen voor elk huishouden. Om te zorgen dat iedereen mee kan doen zal er bovendien extra aandacht moeten zijn voor huishoudens met energiearmoede.
Ook andere maatschappelijke vraagstukken kennen zowel een collectieve als individuele invalshoek. Zo gaat het bij gezondheid niet alleen meer om ziekenzorg, maar ook om gezond gedrag en een gezonde omgeving. En is voor de leefbaarheid in een buurt ook de veiligheid van belang.
Bovendien is voor het ontwikkelen en kunnen benutten van menselijk potentieel bestaanszekerheid voor iedereen essentieel. Belangrijke rollen van samenlevingsopbouw zijn:
Verhelderen van individuele behoeften
Samenlevingsopbouw begint bij het verhelderen van individuele behoeften om deel te nemen aan de samenleving. Denk hierbij aan de behoeften aan sociaal contact, scholing, werk, sport- en bewegen en andere vormen van vrijetijdbesteding. In dialoog kan achterhaald worden wat verschillende groepen wensen en wat er nog ontbreekt.
Vertalen naar collectieve behoeften
Om te zorgen dat iedereen mee kan doen is het van belang dat individuele behoeften worden vertaald naar collectieve behoeften. Deze zijn voor verschillende groepen bewoners verschillend. Zo hebben jonge kinderen een andere behoefte aan spelen dan oudere kinderen, en is ook de behoefte van jongeren en ouderen aan ontmoeting en samenzijn verschillend.
Stimuleren van activiteiten
Zowel buurtinitiatieven als activiteiten op plaatselijk en regionaal niveau zijn het meest succesvol wanneer deze aansluiten bij de behoefte. Dit geldt ook voor incidentele voorlichtingsbijeenkomsten en evenementen.
Ontwikkelen van programma’s
Zeker bij een reeks bijeenkomsten spreken we van een programma. Op educatief vlak kan dit bijvoorbeeld gaan om het leren van internetvaardigheden voor ouderen, oriëntatie op de Nederlandse samenleving voor nieuwkomers of oriëntatie op de regionale arbeidsmarkt voor werkzoekenden.
Bijdrage aan de realisatie van passende voorzieningen
Of er nu behoefte blijkt aan verbetering van de groenvoorziening, een gemeenschappelijke warmtevoorziening of een gemeenschapshuis, steeds zal er nagegaan moeten worden op welke schaal wat het best te realiseren is.